LİDERLİK ALGISI İLE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ
Anahtar Kelimeler:
Liderlik, örgütsel bağlılık, öğretmenÖzet
Yapılan araştırmada öğretmenlerin liderlik ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. İfade edilen amaç doğrultusunda araştırmada nicel araştırmalar arasında yer alan korelasyonel araştırma tercih edilmiştir. Korelasyonel araştırma, iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkileri belirlemek, neden-sonuç ile ilgili ipuçları elde etmek amacıyla yapıldığından tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında devlet okullarında görev yapan toplam öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma örneklemini ise evrende yer alan öğretmenler arasından kolayda örnekleme yöntemi ile belirlenen 250 öğretmen oluşturmaktır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formunun birinci bölümünde katılımcıların kişisel bilgilerini belirlemeye yönelik kişisel bilgi formu, ikinci bölümünde 35 madde ve 3 alt boyuttan oluşan “Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeği”, üçüncü bölümde ise 18 madde ve üç boyuttan oluşan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” yer almaktadır. İlgili veri toplama araçları ile toplanan verilerin normal dağılım göstermesi nedeni ile veriler parametrik testlerden Bağımsız Örneklemler t-Testi, ANOVA ve Pearson Korelasyon analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmada öğretmenlerin örgütsel bağlılık algıları ile lidelik stilllerine ilişkin algıları arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Belirlenen anlamlı ilişkin pozitif yönlü olduğu tespit edilmiştir. Pozitif yönlü ilişki öğretmenlerin okul müdürlerinin liderlik stillerini sergilemelerine ilişkin algıları yükseldikçe örgüt bağlılık algılarının yükselmekte olduğunu göstermektedir.
Referanslar
Akan, D. ve Yalçın, S. (2015). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 6(11), 123-150.
Akan, D., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2014). Okul müdürleri liderlik stili ölçeğinin geliştirilmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 13(51), 392-415.
Altun, M. (2017). The effects of teacher commitment on student achievement: A case study in Iraq. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(11), 417-426.
Avcı, A. (2015). Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin liderlik stilleri. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 161-189.
Aydoğan, İ. (2012). Okul binalarının özellikleri ve öğrenciler üzerine etkileri. Milli Eğitim, 193, 29-43.
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Balcı, A. (2003). Örgütsel sosyalleşme kuram strateji ve taktikler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Bass, B. M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. New York: Free Press.
Bilgi, R. (2020). Ortaokul yöneticilerinin liderlik stilleri ile örgütsel iklim arasındaki ilişkinin öğretmen algılarına göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
Çelebi, N. ve Korumaz, M. (2016). Teachers’ loyalty to their supervisors and organizational commitment. Educational Research and Reviews, 11(12), 1161–1167.
Çelik, S. ve Eryılmaz, F. (2006). Öğretmen algılarına göre endüstri meslek lisesi müdürlerinin dönüşümcü liderlik düzeyleri (Ankara ili örneği). Politeknik Dergisi, 9(4), 211-224.
Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2018). Örgütsel bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1788-1800.
Daşçı, E. ve Cemaloğlu, N. (2015). İlköğretim kurumu yöneticilerinin liderlik tarzları ile öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma (mobbing) arasındaki ilişki. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 129-166.
Day, C., Elliot, B., & Kington, A. (2005). Reform, standards and teacher identity: Challenges of sustaining commitment. Teaching and Teacher Education, 21, 563-577.
Durusu, H. ve Cemaloğlu, N. (2019). Öğretmenlerin yıldırma yaşama, işyeri arkadaşlık algısı ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 17(1), 20-38.
Eğriboyun, D. (2015). Ortaöğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin liderlik uygulamaları ve iş doyumu algıları arasındaki ilişki. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 14(1), 241-275.
Eraslan, L. (2003). İlköğretim okul müdürlerinin liderlik özellikleri. Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale.
Erden, T. (2019). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ve örgütsel sosyalleşmenin örgütsel adanmışlığa yordaması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
Firestone, W. A. (1996). Images of teaching and proposals for reform: A comparison of ideas from cognitive and organizational research. Educational Administration Quarterly, 32(2), 209-235.
George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step bysstep: A simple guide and reference. Boston: Pearson.
Helvacı, A. ve Aydoğan, İ. (2011). Etkili okul ve etkili okul müdürüne ilişkin öğretmen görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 41-60.
Kahya, S. (2020). Eğitim yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarının öğretmen motivasyonuna etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Kazancı, N. (2010). İlköğretim okullarındaki yöneticilerin liderlik stilleri ile öğretmenlerin örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki düzeyi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Kushman, J. W. (1992). The organizational dynamics of teacher workplace commitment: A study of urban elementary and middle schools. Educational Administration Quarterly, 28(1), 5-42.
Louis, K. S. (1998). Effects of teacher quality of work life in secondary schools on commitment and sense of efficacy. School Effectiveness and School Improvement, 9(1), 1-27.
Öztürk, N. (2005). İktisadi kalkınmada eğitimin rolü. Sosyoekonomi, 1, 27-44.
Razi, S. (2003). İlköğretim yöneticilerinin çağdaş liderlik eğilimleri. Yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
Şahin, N. (2007). Personel güçlendirmenin iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: dört ve beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Sever, N. (2020). Okul müdürlerinin liderlik stilleri ile okulların örgütsel çekicilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Singh, K., & Billingsley, B. S. (1998). Professional support and its effects on teachers' commitment. The Journal of Educational Research, 91(4), 229-239.
Somech, A., & Bogler, R. (2002). Antecedents and consequences of teacher organizational and professional commitment. Educational Administration Quarterly, 38(4), 555-577.
Suliman, A., & Iles, P. (2000). Is continuance commitment beneficial to organizations? Commitment-performance relationship: A New Look. Journal of managerial Psychology, 15(5), 407-422.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics. (6. edition). ABD: Pearson Education.
Tahaoğlu, F. ve Gedikoğlu, T. (2009). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik rolleri. kuram ve uygulamada eğitim yönetimi. Educational Administration: Theory and Practice, 15(58), 274-298.
Taş, A., Çelik, K. ve Tomul, E. (2007). Yenilenen ilköğretim programının uygulandığı ilköğretim okullarındaki yöneticilerin liderlik tarzları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 96-98.
Titrek, A. (2019). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ve sosyal girişimcilik becerilerine yönelik görüşleri (Kocaeli ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Turan Aydın, G. (2019). Öğretmen görüşlerine göre örgütsel sosyalleşme ile dönüşümcü liderlik arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yenel, K. (2016). İlkokul yöneticilerinin dönüşümcü ve işlemci liderlik biçimleri ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık ile örgütsel sessizlik davranışları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Nevzat KIROĞLAN, Elif ESİN, Fatih DEMİR, Ahmet ÖZCAN, Osman ERDEM, Cemal ASLAN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
